Ο Λιπώδης ιστός

Ο λιπώδης ιστός είναι ένα από τα μεγαλύτερα ενδοκρινολογικά όργανα που συμβάλλει στη μεταβολική μας ομοιόσταση. Η σύνθεση του στο σώμα διαφέρει μεταξύ των δύο φύλων. 

Οι άνδρες έχουν περισσότερη άπαχη μάζα(μυική μάζα) και οι γυναίκες περισσότερη λιπώδης μάζα σώματος. Οι άνδρες είναι πιο πιθανό να συσσωρεύουν λιπώδη ιστό γύρω από τον κορμό και την κοιλιά (σπλαχνικό λίπος), ενώ οι γυναίκες ανάλογα τον σωματότυπο, συνήθως συσσωρεύουν λιπώδη ιστό γύρω από τους γοφούς & τους μηρούς. Μετά την εμμηνόπαυση παρατηρούμε και λίπος γύρω από την κοιλιά.

Η συνολική μάζα του λιπώδους ιστού εξαρτάται από τον αριθμό των λιποκυττάρων καθώς και από το μέγεθός τους.  Μια άλλη διαφορά είναι ότι, οι γυναίκες έχουν την ικανότητα να προστατεύονται από τη συσσώρευση σπλαχνικού λίπους έως ένα βαθμό παχυσαρκίας, ενώ οι άνδρες συσσωρεύουν πιο εύκολα σπλαχνικό λίπος παράλληλα και με τις υπόλοιπες αποθήκες. Αυτό θα μπορούσε, τουλάχιστον εν μέρει, να εξηγηθεί από το μικρότερο «διαθέσιμο χώρο» στον άνδρα (κοιλιακού λίπους) σε σύγκριση με τον θηλυκό λιπώδη ιστό (γλουτιαίους, μηρούς). 

Σημαντικό ρόλο παίζουν οι στεροειδείς ορμόνες του κάθε φύλου οιστρογόνα & ανδρογόνα. Οι ορμόνες αυτές παίζουν ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού των λιποκυττάρων όπου εμφανίζονται μόνο σε συνδυασμό με την κορτιζόλη, η οποία είναι πάντα παρούσα. Η ίδια η κορτιζόλη εκφράζει τη δράση της λιπάσης των λιποπρωτεϊνών. Αυτές οι διαφορές είναι πιο έντονες σε προ εμμηνοπαυσιακές γυναίκες, στις οποίες συνήθως οι συγκεντρώσεις ολικής χοληστερόλης, LDL-χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων είναι χαμηλότερες και η συγκέντρωση HDL-χοληστερόλης είναι υψηλότερη από ότι στους άνδρες. 

Όταν λοιπόν έχουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα στην ζωή μας θετικό ισοζύγιο πρόσληψης θερμιδικής ενέργειας, έλλειψη άσκησης και άγχος, το μέγεθος των λιποκυττάρων αυξάνεται με αποτέλεσμα να οδηγούν σε φλεγμονή και δυσλειτουργία του λιπώδους ιστού. Αυτό έχει αποδειχθεί ότι είναι ένας κύριος παράγοντας κινδύνου για πολλές μεταβολικές διαταραχές, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, λιπώδης διήθηση, οι καρδιαγγειακές παθήσεις & ο καρκίνος. 

 Καθώς η ηλικία αυξάνεται, το ποσοστό του λίπους μεγαλώνει αλλά σε γενικές γραμμές τα επιθυμητά όρια για τους ενηλίκους είναι:

• 13-20% στους άντρες

• 23-30% στις γυναίκες

• Μεταξύ της ηλικίας 30 - 60 το ποσοστό λίπους σε αγύμναστες γυναίκες αυξάνει σταθερά με μέσο όρο αύξησης 1,5 - 2% ανά δεκαετία.

https://onlinelibrary.wiley.com/.../j.1467-789X.2009.00623.xhttps://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29224088/https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19656312/